Image
Potkachel en fornuis
Het open vuur in de schouw zorgde maar beperkt voor warmte in huis. Dicht bij het vuur was het warm, maar iets verder er vanaf bleef het altijd koud. Ook al bleef de open haard in de schouw in veel boerderijen nog lang bestaan, toch werd deze daarom uiteindelijk bijna overal vervangen door een kachel. Deze was niet alleen praktischer in gebruik, maar verwarmde de herd ook beter. Bovendien ging het koken op een kachel ook gemakkelijker dan met de ketel boven het open vuur en werden de pannen minder vies.
Een potkachel of fornuis werd vlak voor of in de schouw geplaatst, er werd een zoldering in getimmerd en de rookafvoer ging via een pijp door hetzelfde kanaal naar buiten. In de bovenplaat van de kachel of het fornuis waren openingen uitgespaard die opgevuld konden worden met ringen. Was de gebruikte pan groter of kleiner, dan werden een aantal ringen toegevoegd of verwijderd, zodat de pan rechtstreeks door het vuur kon worden verwarmd.
Op de kachel stond altijd wel een waterketel of een koffiepot te pruttelen. Zo was de Brabantse boer voorbereid op onverwacht bezoek dat een kopje mee kwam drinken.
Image
Deel dit verhaal op
